Ciepło systemowe produkuje się w elektrociepłowniach lub ciepłowniach oddalonych od centrów miast. Stamtąd, za pomocą sieci ciepłowniczych (systemu rurociągów) dociera ono do budynków pod postacią bardzo ciepłej wody. Budynek przyłączony do systemu ciepłowniczego wyposażony jest w wewnętrzną instalację centralnego ogrzewania wypełnioną wodą, która następnie trafia do kaloryferów w całym budynku. W jaki sposób woda w instalacji budynku staje się ciepła? Dzięki urządzeniu nazywanym wymiennikiem ciepła. Pozwala ono ogrzać zimną wodę w instalacji budynku, cieplejszą wodą pochodzącą z systemu ciepłowniczego. Po oddaniu ciepła w wymienniku, schłodzona woda wraca rurociągami do elektrociepłowni, gdzie zostaje ponownie ogrzana i cały proces się powtarza. Dokładny opis zasady działania systemu ciepłowniczego znajduje się poniżej.
Systemem ciepłowniczym nazywamy sieć ciepłowniczą oraz współpracujące z nią urządzenia lub instalacje służące do wytwarzania i odbioru ciepła.
Każdy system ciepłowniczy posiada swoje źródło, czyli miejsce, w którym powstaje ciepło. Źródło ciepła (tj. ciepłownia lub elektrociepłownia) zazwyczaj położone jest z dala od centrów miast. Dzięki temu unika się niskiej emisji, a powietrze, którym oddychamy, jest zdecydowanie czystsze. Wytwarzanie ciepła odbywa się w drodze różnych procesów technologicznych: spalania węgla, gazu, oleju, biomasy, przetwarzania energii słonecznej lub wiatrowej, geotermii, a także wykorzystania energii elektrycznej. Może być także produkowane w procesie kogeneracji, czyli jednocześnie z produkcją energii elektrycznej – co zmniejsza zużycie paliwa i ogranicza emisję dwutlenku węgla.
Ciepło w postaci ciepłej wody lub pary o odpowiedniej temperaturze przekazywane jest ze źródła ciepła do sieci ciepłowniczych. Najczęściej znajdują się one pod ziemią i oplatają miasto systemem rur, umożliwiając ogrzewanie budynków za pomocą tzw. przyłącza, czyli określonego odcinka sieci, który doprowadza ciepłą wodę bezpośrednio do węzła cieplnego w budynku – kolejnego elementu systemu.
Zadaniem węzła jest podgrzanie zimnej wody znajdującej się w instalacji budynku cieplejszą wodą pochodzącą z systemu ciepłowniczego. Węzeł cieplny poprzez wymiennik ciepła oddaje część swojego ciepła wprost do instalacji centralnego ogrzewania, rozprowadzającej ciepłą wodę do kaloryferów w całym budynku.
Po oddaniu ciepła w wymienniku, schłodzona woda wraca rurociągami do elektrociepłowni lub ciepłowni, gdzie zostaje ponownie ogrzana i cały proces się powtarza. To całkowicie bezpieczne dla użytkowników, którzy otrzymują wysokiej jakości produkt w postaci ciepła i ciepłej wody o każdej porze i zawsze w odpowiedniej temperaturze.
Węzły cieplne wyposażone są także w system automatyki pogodowej, który reaguje na warunki zewnętrzne i zapewnia komfort cieplny w mieszkaniu niezależnie od pory roku. Automatyka pogodowa doskonale sprawdza się w okresach przejściowych, wczesną wiosną czy jesienią, kiedy sezon grzewczy powoli dobiega końca albo jeszcze się nie rozpoczął.
Oprócz ogrzewania budynków, ten sam węzeł zapewnia dostawę ciepłej wody do celów użytkowych.
Ważną częścią systemu ciepłowniczego jest również aparatura pomiarowo-rozliczeniowa, czyli popularny licznik ciepła. Na podstawie wskazań licznika możliwe jest określone poziomu zużycia ciepła w budynku.
Ciepło systemowe to sprawdzony sposób na ciepłą wodę w mieszkaniu. Ciepła woda użytkowa to woda wodociągowa – tylko ogrzana przez ciepło systemowe w węźle cieplnym znajdującym się w budynku, skąd płynie prosto do kranów w mieszkaniach. Woda ogrzewana ciepłem systemowym ma zawsze optymalną temperaturę – nie jest ani zbyt gorąca, ani za zimna, a na dodatek – jest dostępna od ręki. Podczas procesu ogrzewania, ciepła woda z systemu ciepłowniczego nie miesza się z wodą w instalacji centralnego ogrzewania w budynku.
Jak to działa?
Działa to jak studzenie herbaty w naczyniu z zimną wodą. Gorący płyn oddaje ciepło i ochładza się, podczas gdy woda w naczyniu ogrzewa się, nie mieszając się przy tym z herbatą. Podobnie ciepło systemowe ogrzewa w wymienniku wodę z wodociągów (pierwotnie zimną), która po ogrzaniu płynie do kranów w mieszkaniach jako ciepła woda.
Ciepłownictwo przyszłości opiera się głównie na rozwiązaniach wdrażanych w Europie. W perspektywie trzydziestu lat znacznie zwiększymy produkcję tzw. zielonej energii, czyli najbardziej przyjaznej środowisku. Zapewnią to inwestycje w panele słoneczne, magazyny ciepła, rozwój energii z wód geotermalnych, a także uzupełniająco z wiatru i biomasy.
